26.12.11

Ek het gedroom

ons is twee duifeiertjies
in ’n nessie, in ’n tak, in ’n boom



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

25.12.11

Ons lê mekaar ingelê

Ons lê mekaar ingelê
soos halwe perskes
in mekaar se stroop
ingedoop.

Ons blomme bestuif
mekaar se sawwe trogge
met los tonge.

Ons eet en ruik
en ruil ons asems uit.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

17.12.11

Raad 1

My kind,
jy ruik vars:

vars soos ’n pasgebore brood
soos ’n perskeboom waarop die sterre
laasnag neergedaal en watte geword het
soos bokspring kalwerliefde na die reën
wanneer haasbekkies om die kys vra

terwyl jy nog vars is
gryp hom vas, my kind,
hou die lewe grootvas met jou klein hande
staan wyd en grou jou stomptoontjies
soos bergbokkloutjies teen die krans

wurg hom, my kind,
wurg hom vir alles wat hy het

suig sy murg leeg
tot jy blink om die bek:

spekvet en gelukkig!


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

9.12.11

Met ons samekoms

Nooit weer sal die son verdrink in die see nie;
nooit weer sal die aandster ’n gevaarbaken wees nie.



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

5.12.11

Brood en botter

jou brandwarm borste
is varsgebakte brode
(ek het die deeg self geknie
met keurig gesifde woorde)

my vingers drup in jou nek
my palm smelt op jou heup
my vat olie jou lieste

vanaand is ons kieste vol
tuisgebakte brood
en vars geskudde botter



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

3.12.11

Net nie 'n liefdesgedig nie

Ek wil so graag ’n gedig skryf, maar ek het geen inspirasie nie. Ek kan altyd oor die liefde skryf – liefdesgedigte gebeur maklik vir my.

Liefdesgedigte is soos bloedgieting. Dit neem nie baie nie. / Die ligste prik en die siel anus oop, en uit ontkiem die liefdesgedig. / Selfs ’n kind, gehok aan ’n tekort aan woorde, / kan met dié bietjie tot haar beskikking ’n liefdesgedig teel / vir haar ma, of haar pa, of haar kys. / Ja, selfs die Rugby-jock, kan vir sy gryp sê: / Ek dig jou soos my tokse!

Om oor die vrou te dig: die lyn van haar lippe te beskryf as hoë wenkbroue; / haar olieklam mond as ’n vaginarooi arbei; / haar tong wat soos ’n hand van my hart ’n troeteldier kan maak – dit kan liefkoos – / te beskryf as ’n lemmetjie wat genadeloos my polse sny; / haar tepels: geniepsige Braille wat roep om gelees te word; / haar gul heupe: ’n vibrerende cello; is maklik om te dig.

Om oor die passie – stellig nee! die wellus – te dig, neem min sweet; / inteendeel dis in die sweet (óns sweet wat aan mekaar plak soos tweespalkwoorde, / byvoorbeeld hart[s]-tog, hart[s]-verlange, hart[e]-dief) / dat die wellustigste gedigte lê en prut.

Dit vat nie veel om oor die liefde te dig nie. Daarom wens ek, ek kan ’n gedig skryf. Ek is bronstig om ’n gedig te skryf. Net nie ’n liefdesgedig nie. Maar buiten die liefde is daar geen inspirasie nie.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

1.12.11

Verjaarsdagwense

Díe dag,
vandag,
jou verjaarsdag
het my onverwags betrap

soos die Wederkoms.
Dit was nes in die dae van Noag –
ek het nie gedrink nie,
maar ek het geëet en gedink aan trou.

Soos die Wes-Transvaal se lente –
die takke swel pitswere
skielik (sonder serimonie) bars dit blertse:
semenwit      tepelpienk      skrotumperse

en dan,
die bloeisels
wat soet parfume poep.

En dan nog skieliker,
met ’n snik en ’n snak,
is dit somer.

Só betrap jou verjaarsdag my
en ek kry toe maar blomme
(nie tulpe nie, ek het jou al te veel daarvan gegee):
geel daisies en blou gesiggies en raffialint
en stasioneer dit in ’n fles in my kamer.

En toe bid ek maar vir almal wat vêr is
(maar nie vir jou nie, want gebede aan die dode is kettery).



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

26.11.11

My liefie se lyf

Die Vrystaat se vlaktes is kraakwit,
die skaap en bees se asems spook;
vandag gaan g'n trekker start nie,
maar ek gee nie 'n koei om nie:

My liefie se lyf is koffiewarm.



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

23.11.11

Piet-My-Vrou

Toe jy met jou bolgepropte koffers
my hart kom in trek het,

die treklorrie jou meubels kom aflaai
en my meubels kom oplaai het,

jy my CD-versameling, fliekplakkate,
en troeteldiere weggepak het,

het dit my nie so erg gepla
soos toe jy in iemand anders

se hart gaan intrek het en al jou
goeters hier agtergelaat het nie.



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

18.11.11

Vergenoeg

Die mik van jou stuitjie,
jou bors, jou keelkuiltjie;
die koepel van jou dy,
jou voetbrug, jou rug;
die dons van jou mons pubis;
die lyn wat jou lippe lus;
die kegels van jou tepels;
gewis jou hele lengte en breedte—
gee my vreugde.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

17.11.11

Nagblom

'n Vryvertaling uit Koreaans van 'n gedig deur Kim Sung-Ja.


ek wil met jou praat
iets vir jou benadruk

maar die onoorbrugbare slaap
maak woorde stom

die onbekombare slaap
tap denke leeg

daarom pos ek vir jou
                         'n wit glimlag


박꽃 – 김성자

보고싶단 말도
그립단 말도
차마 할 수 없어
잠못 이루는 밤
하염 없이
너에게 보내는
하얀 미소

... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

14.11.11

Genesis 2:24

My blote smelt jou blanke –

          Ek wis g’n onderskeid
          tussen vlees of huid
          g’n lyn tussen id en syn
          nóg verskeidenheid
          tussen die hartklank
          en die weerklank
          van ons seksualiteit nie.

jou naakte smelt my flanke.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

12.11.11

Fiktiewe martelaarsendeling in die Oriënt

ewenas ’n oggendkoerant
blaai jy my dat ek slem
soos ’n oosterse waaier
– frit –
              knak my ken
jou tong lem
jou lem snit
my siel bloed
kersiebloeisels drup
my keel groet
“Vader vergewe,
                            en Amen”



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

10.11.11

'n Selfversekerde man en 'n tingerige seun

Alternatiewe titel: 'n Liefdesgedig aan myself

In die verlede was ek verlief
op ’n selfversekerde man uit die toekoms
wat soms, op wintersaande,
sy duvet vir my oop gegooi het,
dat ons aksieflieks kon kyk
vol gewere en ontploffings.

In die hede is ek verlief
op ’n tingerige seun uit die verlede
wat soms, op koue wintersaande,
langs my in my bed kom lê
en vir my ware stories sê:
vol trane en opofferings.



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

4.11.11

My ribbekas

’n biddende vuis,
’n gebeende kou,
wat ’n rou kanarie binne hou.



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

3.11.11

Naartjie / Clementine

Beminde,

Jou hande is gespesery met die naartjies
wat jy vanmiddag vir my afgeskil het—versigtig
om nie die klein warm fetusse te kneus nie.

Jy’t jare se oefening daarin,
want só het jy ook mý hart ontgin:
die kliphart vernuftig afgedop

tot jy uiteindelik my vleeshart—versigtig
soos ’n pasgebore bebloede baba—
in jou palms, nes ’n naartjie, genes het.


Beloved,

Your hands are spiced with the clementines
you peeled for me this afternoon—carefully
so not to bruise the warm little fetuses.

After all, you have years of practice,
for that’s how you broke open my heart:
skilfully skinned the heart of stone

until you delivered my heart of flesh—carefully
incubated the blood covered newborn
like a clementine in your palms.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

31.10.11

Eendag as ek groot is

Eendag as ek groot is
gaan ek 'n groot man wees
met sulke growwe baard en groot spiere wat blink
en sulke kwaai stem soos 'n waghond wat WOEF-WOEF!
en dik vingers op my groot-oom hande
SO groot nes my hele gesig, so groot,
en ek gaan steeeerk wees,
die sterkerste man ooit!

Maar nou is ek nog 'n kind—
Pa sê ek's 'n sissie.

Eendag gaan ek groter as Pa wees
en dan, as ek soooo groot is,
gaan ek nie met hom speel nie.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

27.10.11

Optelkat

Jy maak 'n optelkat van my—
maar dis okay:

ek sal—vir nou—jou toelaat
om van my te hou;
soms my op jou skoot te lê,
en lief te hê.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

22.10.11

'n Opinie omtrent bygestaande selfmoord

Ek nes my lewe in klam rooigrond:

'n pêreltjie—oënskynlyk leweloos—skiet
skielik 'n harige stertjie suidwaarts,
'n kordadige nekkie priem noorde toe;
die gevuisde lentegroen koppie
vou oop soos twee palmpies na gebed
of voor applous en glimlag vlinderlik.

Natuurlik, figuurlikgesproke het ek my lewe
so geplant en met die selfde aanmatigheid
wil ek, wanneer die tyd ryp is,
die pêreltjie weer oes—sagkuns ontwortel,
die lewensare se konneksie met die klam
rooigrond kortknip, die vlinder laat verwelk
en die korreltjie wat aan my geleen is teruggee.

Want, toe ek ontkiem het,
was dit 'n deftige—en toweragtige—affêre
en daarom wil ek ook op 'n betaamlike
manier sterf—sans towerkuns natuurlik—.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

21.10.11

'n Gekke liefdesliedjie

Ek spring op my bed, dans in die straat;
Ek soen my dronk oom op sy baard;
Dis gek ja,
maar ek’s verlief!

Ek koop ‘n goue ring, ‘n reuse diamant;
Ek hardloop kaalgat op die strand;
Dis gek ja,
maar ek’s verlief!

Ek sie'jou glimlag op my selfoon;
is dit alles net 'n mal droom?
Dis gek ja, maar ek’s verlief! Verlief!
Ek's gek ja,
maar ek's verlief!



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

17.10.11

Retoriek

Wie anders se hande pas
soos myne in jou lyf ingelas?
Wie anders se lippe klou
só presies jou mond se vou?
Wie, behalwe ek, het die knack,
ken die lekplek, van jou opwek?
Wie se riem stut jou hart
as dit nie myne is nie?


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

10.10.11

Heuning

’n Korf is jou dye
en ek is die bye
wat bedrywig jou heuning
bewerk en bemin.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

3.10.11

Nag

'n Vryvertaling uit Koreaans van 'n gedig deur Jeong Gabsook.


Iemand
vou die nag oop soos 'n tafel—

(Slegs in 'n kop
word die ligte in knus maande aangeskakel.)

—wêreldwyd word tafels gedek met slaap.


밤 – 정갑숙
누군가
어듬 이블 한 채를 펼친다
머리말엔
아늑한 달 조명등 켜고
세상은 한이블을 덮고 잠잔다.




... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

29.9.11

Sien die oumense

Sien die oumense.
Hulle vaal gesigte deur tyd en arbeid geërodeer;
die blossende jeug, eens wulps soos faanramme,
is afgeskilfer; in roesvlekke slaan hulle velle uit;
yl lê die donsdunhare op kuikennaakkoppe.

Verbeel jou onder al die lae klere (noodgedwonge
om die slakslymsirkulasie van stol te hoed),
daardie aardige (want aarde is jy en aarde word jy weer)
verlepte oumenslywe      oumensvleise tot leer gelooi
deur die lewe      deur die gejaag na lewe – alles tevergeefs.

Die dood kom. Daar is geen haas aan haar nie.
Haar skrede trap voetjie-vir-voetjie steeds verbete
sonder enkele misstap sonder enige swik of swenk
soos ’n getroue os op die ploegland kom die dood.

Ook God sien die oumens en skud sy kop.
Nie in afkeur nie, maar in medelye...
Nee, stellig nie medelye nie! Wat weet God van oud word af?
Maar God, meer as enige toeskouer, sien altyd die tragedie raak:
Die verkrimpte pasgebore baba – asem in – snel deur nuuskurigheid,
jagsheid,verantwoordelikheid en verkrimpte oudheid – asem uit –
soos ’n blom.

Luister na die oumensstem. Die lewensvuur, wat op ’n tyd
hoog gestook was in ’n oomblik van orgastiese soetseks,
het afgewaan tot klam bewende loute – kabbelend soos urinering.
Ja selfs in die pis hoor jy dit. Die blaas het geen meer ambisie nie.
Die sluise is lam en sonder waterdruk.

Die ergste is die oë: juwele wat in dowwe spoelklippe verander het.
Dis die verlange in die oë wat die ergste is; die wete, die gedwonge
erkenning dat die olie klaar is, die wik opgebrand is,
selfs die lantern bros is. Ongeag die veggees, die neerlaag,
die neerlê, is onvermeidelik. Sy het gewen. Sy wen altyd.

Maar God bejammer sy verkrimpte kinders nie,
want God weet dat die lewe ’n ruspe en die dood ’n papie is.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

28.9.11

Tong

jou tong wat teer kan lek kan óók kattong
my hart breek voor die hoëtoon van jou liederlike tong
wat ééndag lover
ééndag wraakagtig is

jou waaragtige waarheidstong maak seer tot op die been
dit skei sening en murg
jou aangrypende tong verwurg

jou ongevoelige dooiemansvingertong
steek sluipmoordskutpresies

deur die lewendige woord
pleeg ’n letterlike tong moord


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

17.9.11

My hart en ek – 'n Jazz-komposisie vir stem, klavier, saxofoon en perkussie

Komposisie 1:

My hart en ek
          het oor die saak besluit:
genoeg's genoeg,
          ons kys is uit.

Watter ander hart,
          watter ander ek,
ken soveel smart
          soos my hart en ek?


Komposisie 2:

My hart en ek
het oor die saak besluit—

Watter ander hart,
watter ander ek,
ken soveel smart
soos my hart en ek?

—genoeg's genoeg,
ons kys is uit.



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

7.9.11

Verewig

Verewig is nie soos 'n leeftyd nie,
                         —'n sonsopkoms,
                                                  'n sonsondergang—
verewig is 'n baie, baie, baie lang tyd;
maar indien verewig vir ons bestem is
soos 'n kortstondige geboorte
                         —'n eier kraak oop en die son
                                                  spring uit met geel donse—
vir ons bestem is
en die onvermydelike dood
                         —soos 'n blom vou die dag
                                                               in die nag toe—
vir ons bestem is:
dan sal ek graag verewig saam met jou—verewig—wees.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

1.9.11

Sluipmoord / Assassination

Heelnaglank veg ek slaap
(my vuiste stukkend       my slape bloei
my knieë en elemboë is nerfaf baklei)
want anders, soos ’n ongeluk, breek die oggend
oop soos ’n eier       ’n skedel       ’n hart wat oorvol
gestop is van die liefde (daardie onverskrokke
hartelose dreigende dêmmit tipe liefde).

En nou, wanneer die dag aangesluip kom
(my hart se sluipmoord op die agenda;
dit sal, ek’s seker, met ’n mes gebeur)
en ek min veggees oor het, smeek ek jou
my beminde, wees flink. Ek het reeds
beide halstarrige hemp en borskas oop
geskeer (ek glo jy sal dit waardeur).

Beminde, beide ek en my hart is gereed om
vandag nog (martel my tog nie verder nie!)
met ’n enorme dood entoesiasties te sterf.
Die engele (my beskermsengel en joune)
staan op hul merke om met bedevaartslied
(’n nekro-duet) my tot die grootslaap te ontbied.

Moenie vergeet om die blomme te water nie.



Throughout the night I battle sleep
(my fists broken       my temples bleeding
my knees and elbows chafed from fighting)
lest, like a calamity, the morning breaks
open like an egg       a skull       a heart stuffed
to the brim with love (that undaunted
heartless threatening damned type of love).
And now, as the day comes crawling
(my heart’s assassination on the agenda;
it will, I’m sure, be done with a knife)
and I have little fighting spirit left, I beg you
my love, be swift. I have already
both my stubborn shirt and chest
ripped open (I trust you’ll appreciate it).
My love, both my heart and I am ready
on this day (please don’t torture me further!)
to die enthusiastically an enormous death.
The angels (my guardian angel and yours)
are standing on their marks for a farewell number
(a necro-duet) to call me to the Big Slumber.
Don’t forget to water the flowers.



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

28.8.11

Lafenis

My vrou het die lafenis
van 'n Sabbatsrus.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

24.8.11

Met olie en kaneel

Met olie en kaneel wil ek jou warm vryf
totdat jou lyf goud ge-alchemis is
totdat jou sagte plekke vlam vat
jy gloei soos wierook
jou binne-in loem
soos towergoed
totdat jy bruis soos die see
as die oggendson daaruit borrel
en die stratosfeer in laviteer.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

20.8.11

My mooi vrou,

'n Beeldhouer—'n Michaelangelo of Rodin—
moet jou gedaante in klei uitknie,
jou afdruk in koper giet, jou vorme in marmer ets,
sodat ons kinders en kindskinders en agteragterkleinkinders
jou plek in tyd-en-ruimte kan bewonder en sê:
“Ek stam uit daardie godin!”

Iemand moet jou skilder. 'n Klimt of Botticelli—'n man
wat mooi vroue lief het—moet jou skilder.
Geen kitsdigitale foto, g'n pseudo-iris sal deug nie.
Die kunstenaar moet sy das afhaal as hy jou sien
en my beny met sy jaloerse stywe kwas vol warm rooi verf.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

13.8.11

Ek droom van Potchefstroom

In my droom stap ek terug,
terug Potchefstroom toe:
oor brûe waaronder moddervuil trolle
(eensaam en hartseer) knorrig sit,
oor spruite waarbinne mitiese waterslange
(mislik van verlange) vir kinders lê en wag,
oor koringlande waar voëlverskrikkers
(vernederd en leeg) gekruisig hang,
oor plase met rumatiek-ou windpompe,
oor agterlike agterplase in snakwarm agterbuurte,
oor allerande verdrietige plekke stap ek:
in my droom stap ek Potchefstroom toe,
want in 'n tyd toe drome nog vrolike gedoentes was,
het ons sprokievrolike drome in Potchestroom gedroom.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

27.7.11

Ou Liefde

My hart is verkrompte oumanshande
wat jou verrimpelde ouvrouhande vashou.
Ons hande klop.

11.7.11

Die lem van liefde

Skerpsinnig is die lem van liefde:
sny soos glas—óf lig—deur been-en-murg.



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

10.7.11

Toe jy verwagtend was

Ek wens ek was daar
toe jou maag volmaan rond
en vol lewe -- nuwe bloedjonklewe -- was
en jou borsies sappige geswolle
melkvrugte -- vrugte van die Boom van die Lewe -- was
en jou heupe oorlopens toe vol lewe was
en jy soos 'n amoeba te veel lewe gehad het
en twee lewens -- jy en 'n splinternuwe jy -- geword het.

Ek wens ek was daar
en dat ek daar saam met jou -- albei van jou -- gelewe het.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

7.7.11

Gewo(o)n(t)e Liefde

Ons hou plomp mekaar
se lawwe vleise vas –
ons papgesitte boude
jou ongestutte borste
my lamsakkige balsak
en hangpeulpiel.

Ek staan jou by –
be-dek skaamteloos
jou skaamte
tot ons lywe bloos
en ons harte broos is.

Ons hou mekaar vas,
omdat ons pitte
in mekaar se velle
soos litte pas.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

3.7.11

Rampokkers

Ek en my (n)ooipokker
vrees nie die liefde nie:
ons pak die gulle bul
en mooie koei
by die horingste horing
en spulste speelste speen.
Ek en my karnallie-sy
weet van lekker kry.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

29.6.11

Gedagtes omtrent "Ek het jou lief" en "Ek is lief vir jou."

Daar is twee hoofuitdrukkings in Afrikaans om jou liefde teenoor 'n ander mee te deel: “Ek het jou lief” en “Ek is lief vir jou.” Alhoewel die twee uitdrukkings tipies as eenders in betekenis beskou word, is daar tog semantiese verskille wat lei tot eiesoortige betekenis.

Daar is twee punte van belang rakende die uitdrukking “Ek het jou lief.” Ten eerste word die liefdesdaad as 'n besitting beskou. Dit is iets wat ek het. Die tweede en moontlik belangriker punt is dat hierdie uitdrukking kontekstueel is. Dit wat ek het, het ek binne 'n bepaalde tyd en ruimte. Deur na soortgelyke uitdrukkings te kyk, kan ons die kontekstuele aard daarvan beter besin. “Gister het die kinders pret in die speelparkie gehad.” Dit wat die kinders gehad het, naamlik “pret,” het hulle gister (tyd) in die speelparkie (ruimte) gehad. Ons sien dat die uitdrukking slegs binne 'n bepaalde tyd en ruimte van toepassing was. “Ek het honger,” is soortgelyk voorwaardelik. Dit wat ek het (“honger”), het ek slegs vir 'n bepaalde tydperk. Sodra ek geëet het, het ek nie meer honger nie. Die kinders se pret het slegs gister geduur terwyl hulle in die parkie was. Dit wat ek het, is dus nie ewigdurend nie. “Ek het jou lief” is nie kategories dieselfde as “Ek het groen oë” nie. Die rede daarvoor is dat liefde 'n gevoel is. Met “gevoel” bedoel ek nie 'n emosie nie, maar eerder 'n sensasie, soos dors, honger, kopseer, pret, 'n orgasme. Weens die vlietende, tog intense, aard van gevoelens pas “Ek het jou lief” meer by jongverliefdes, of in daardie spesifieke situasies waar die gevoel van liefde pertinent sterk, byna fisies, gevoel word. “Ek het jou lief” kommunikeer 'n intensie gevoel in die hier-en-nou, maar dit dra ook 'n besitlikheid oor weens die woordorde: “Ek het jou . . .” kommunikaar indirek “Ek besit jou.”

“Ek is lief vir jou” kommunikeer as te ware twee dinge gelyktydig, waarvan die eerste eksistensiëel van aard is. Daar is 'n versoeking om te dink dat “Ek is lief vir jou” die Afrikaanse ekwivalent van die Engelse “I love you” is, maar dit is 'n verkeerde aanname. 'n Direkte vertaling van “Ek is lief vir jou” heet “I am love for you.” Die vreemdheid van hierdie uitdrukking in Engels stel ons in staat om duideliker die eksistensiële aard raak te sien: “I am love . . .” / “Ek is lief[de] . . .” Die subjek en objek word gelykgestel: X = Y; “ek” = “liefde.” Ek sê “Ek is honger” of “Ek is moeg” wanneer die gevoel sodanig tot my bewuste getree het, dat ek dit kwalik kan ignoreer. Wanneer ek dae laas geëet het, of dae laas geslaap het, raak my hongerte of my moegheid verterend. Dit is al waaraan ek kan dink, tot so 'n mate dat “ek” = “honger” of “ek” = “moeg.” Dieselfde gebeur met liefde, veral tydens verliefdheid:  “ek” = “lief[de]”;  “Ek is lief[de] . . . ” Die tweede boodskap wat gekommunikeer word is dat die “liefde is vir jou.” Gewoonlik wanneer ons hierdie grammatiesevorm gebruik is dit nie gerig aan 'n persoon nie: “Ek is laat,” “Ek is eensaam,” “Ek is Afrikaanssprekend” en so aan. Hierdie is die basiese subjek-werkwoord-objek sinskonstruksie. In die uitdrukking “Ek is lief vir jou” vind 'n interesante vervaging in die subjek en werkwoord plaas. Ek-is-lief word 'n sinsnede wat deur iets anders gerig word—die sinsnede kort 'n objek (direk of indirek) om volledig te wees: “Ek is lus vir sjokelade” (direk) of “Ek is honger [vir kos]” (indirek). Sonder die objek is die uitdrukking onvolledig. “Ek is lief . . .” kort 'n “vir jou” om daaraan sin te gee; met ander woorde, my liefde kort jou, want my liefde is gerig aan jou, sonder jou maak my liefde nie sin nie; en omdat ek lief[de] is wat tot jou gerig is, maak ek ook nie sin sonder jou nie, net soos wat “Ek is honger” nie sin maak indien kos nie bestaan nie. “Ek is honger” maak slegs sin omdat daar kos is wat my hongerte kan versadig; “Ek is lus vir sjokelade” is slegs sinvol omdat daar iets soos sjokelade bestaan—'n toffieappel gaan nie my lus om sjokelade versadig nie. “Ek is lief vir jou” is slegs logies omdat daar 'n “jou” is wat my liefde kan ontvang.

Dit is interesant dat ons in Afrikaans nie die eenvoudige subjek-werkwoord-objek sinskonstruksie gebruik soos in die Engelse “I love you” om ons liefde tot 'n ander uit te druk nie. Ons verstaan die uitdrukking “Ek haat jou” tog goedgenoeg, maar “Ek lief jou” lê ongemaklik op die tong en staan kru op die bladsy. In plaas daarvan dat “lief” ons saamvoeg, skei dit ons van mekaar. Ek staan aan hierdiekant; jy staan aan daardiekant; en in die middel staan die liefde soos 'n hindernis—gepas vir haat, maar ongepas vir liefde.

Met “Ek het jou lief” is liefde in ons besit; 'n intense gevoel in die hier-en-nou. Met “Ek is lief vir jou” verander ek in liefde en vind my vervulling in jou.



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

18.6.11

Sirkus

ek vou my liefde origami:
lelies, swane, perde pronk
voor die voordeur van jou hart
paradeer die hele wellustige sirkus
met styfgespande broekiekouse

wanneer flap jy die tentdeur oop
soos Jael vir Sisera?
sodat ek kan kom dronk raak
aan jou melk
aan die slaap kan raak
aan jou boesem

ek spring deur vurige hoepels
loop tou en vou vir jou swaardlelies

in my drome het jy ’n dolk in jou hand:
jy pen my slaap teen jou hart vas...



Sanko Lewis
Creative Commons Licence

15.6.11

my ganse heelal

Jou tenger lyf span skielik styf
ryk uit, swel soos vye – balonne –
jou longe hou alle lug binne,
jou dye emmer oseane,
jy hap die sterreriem met groot gape,
arms en bene strek ligjare
soos die dood. Spermskippies seil
soos silwervissies, soos kwiktige
ruimteskepe, deur jou diepste
ruimte-tyd howe. Jou tengerlyf
is my ganse alle heilige hele heelal.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

10.6.11

Back Stage Pass to a Heart

As ek 'n agterverhoogtoegangskaartjie vir 'n omstrede Willie Nelson-vertoning het, sal ek vir jou daar tussen al die ander volksvreemde inboorlinge gaan soek soos 'n hond sy baas by 'n kerkbazaar. Wanneer ek jou gevind het, gaan ek maak of ek jou nie ken nie en eers met al die ander mooi meisies, in hulle frilletjie-baaikostuumtops en stywe denims wat hulle vir hierdie aandgeleentheid aangetrek het, flankeer. Eventueel, deur die loop van die aand gaan ons langs mekaar beland. Ek gaan kommentaar lewer op jou interesante skoene en hoe dit jou slanke enkels komplimenteer. Ons gaan reeds oor verskeie onderwerpe gesels het voordat ek myself aan jou voorstel, en jy aan my. “Dis 'n mooi naam,” sal ek sê, jou in die oë kyk en glimlag. Ons gaan giggel wanneer ons uitvind dat ons alby nie gaande is op Country-musiek nie, maar dat ons paradoksaal gaande is oor Willie Nelson. Die slegte ding is, Willie Nelson is nie meer jonk nie. Ja, hy's jonger as die ander Nelson waaroor almal gaande is, maar ons weet hoe vinning Madiba oud geword het. So ek hoop dat ek 'n agterverhoogtoegangskaartjie vir 'n omstrede Willie Nelson-vertoning kry voor sy twee gevlegde ponies op 'n elektroniese afslaer verkoop word ten bate van 'n welsynsorganisasie. Tyd hardloop uit en agterverhoogtoegangskaartjies, veral na iemand se hart, is moeilik bekombaar. Sien jou daar.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

8.6.11

daar’s nog tyd!

as jou asem in jou omkeer
jou lyf weer kaal terugkeer
gaan ek nie geboorte gee aan trane nie—
die Dood verdien nie geboortes nie

ek gaan nie eerbiedig knik nie
my huid formeel in swart omlyf nie
of lelies vir só okasie rangskik nie—
eerder probeer die Dood voëlverskrik!

daar’s nog tyd! kom ons lewe voluit,
kom ons huil vooruit, kom ons
beklee in pompadoerfrokke
en vlieg voëlvry Noorde toe.



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

6.6.11

My hart is rou

My hart is rou, my gees is tam
die liefde is ’n slagveld van
die ergste smart en onheilspyn

My siel is bloot, my siel is kaal
my siel is deur verdriet besaal
die liefde skink die suurste wyn

                                  *

Jy verlei my uit my wapenrusting uit,
jy skeer my kop, jy stomp my byt
jy verraai my aan die Fillistyne –

En so het die liefde my verblind
so het die hartstog my verslint
so vee jy uit my hart se lyne:

En al wat oor is:
’n afgestompte bloedpomp
’n id sonder iets wat syn is.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

3.6.11

Liefde-maak

wat’s die storie met “liefde-maak”?

            is ons heupe ’n fabriek? ’n raffinaairy
            wat liefde in liters voorberei?
            suig my penis soos ’n olieboor
            volumes liefde uit jou vagina voor? óf,
            spoeg ek skuimpies liefde
            uit my jou donkerte binne –
            ’n skrywer geïnspereer met sinne,
            [swart]gedagtes op [wit]papier?

ons maak nie liefde nie –
   
           Liefde maak ons.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

29.5.11

Vir wat dit werd is

Vir wat dit werd is ry ons roekeloos
en bloots die liefdesperd (daardie steekse hings
wat sweet skuim in sy swart flanke,
bronstig oor die lewe wat nog met ’n naelstring
van die hemelse plasente hang) asof
daar geen stof-tot-stof onder sy kloppende
graniet hoewe (nes harte van voortplantende
verliefdes, bedwelm in mekaar se sweet
en skuim en naelstring en plasenta) is nie.

Vir wat dit werd is doen ons dit (nou, terwyl
die son nog koud is en voor ons lywe oud is)
sonder toom of saal of eindpaal of langtermyn
verwagtinge (behalwe rou retrospeksie), wánt
die liefdesperd komeet verby, dalk eenmaal
in een leefseisoen       en die lus (wispulturig
soos ’n tong) droog saam met die lewe lek-lek op.

Vir wat dit werd is ry ons roekeloos en bloots.



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

22.5.11

Sand-Kupido

My geliefde het die pad gevat,
opgerol en oor haar skouer gegooi.
Ek kan g’n spoor vind om te sny nie,
haar lyn is op g’n kaart te kry nie.

Ek roep na die boesman-van-die-liefde
met sy mossievlerkies dwarrelwind op sy stuitjie,
sy suikerbektongetjie klap-klap simpatie,
hy waaistert sy boog en pyltjie.

“Soek haar – snif haar reuk en vind haar.
Kom nie terug tot jy haar kry nie.
Leeg is die volstruiseier in my bors
en ek vrek al van die dors.”



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

18.5.11

Aarbeie en room

Beminde,
bring die aarbeie.

Die son borrel brons
op die horison.
Die duiwe in hulle gryspakke
brom huiswaarts.
Die katte maak los soos
loslyf atlete voor oefening.

Beminde,
ek bring room.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

16.5.11

Versoenery

laat ons nie te haastig wees
om die liefde totsiens te soen nie –
’n gesoenery is in elkgeval bedoel
vir versoenery en nie groetery nie.



... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

14.5.11

Vlinderliefde

Vanaf 'n smaraggroen takkie
val 'n pêrelwit bloeisel —
en vladder na 'n ander een.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

11.5.11

As ek sterf

As ek sterf, grawe nie 'n diep graf
vêr van die son af nie;
grawe vir my 'n vlak graf
sodat ek nie koud kry nie.

Tot dan, hou nie jou hart vêr
van my af nie; bly vlak neffens my.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence

Mities

Jy my Nimf, ek jou Pan, baljaar ons
kaalgat tussen boom en bas en bos;
ons speletjies ken mos g'n toom nie.
Ons is bosbefokte verliefdes.
Ek jou bok, jy my ooi, bokbespring
ons mekaar mitologies kras
en mities mooi.


... Sanko Lewis
Creative Commons Licence